آیت الله سید محمد حسین زیدی ره

محقق هندی، سلطان الذاکرین مولانا سید محمد حسین، مجتهدین مولانا سید حسین زیدی البارهوي لكنهوی در لكنهو در روز جمعه ۱۳ رجب ۱۲۷۶ ه ق متولد شد مولانا سید حسین صاحب علم و کمال بود. فرزندش در محیط علمی بزرگ شد و نزد پدرش و نیز استادان معاصر درس خواند و درس فقه و اصول را در محضر مولانا سیدابراهیم و مولانا علی محمد تاج العلماء تکمیل کرد.

وی در سال ۱۳۰۶ ه ق به زیارت عتبات عالیات رفت و در درسهای خارج علمای بزرگ نجف و کربلا شرکت کرد و مجتهدان وقت در سال ۱۳۰۸ ه ق با اجازه های اجتهاد او را سرفراز کردند. یکی از این اجازه‌ها را، آية الله شیخ زین العابدین مازندرانی نوشته بود:

لاحظت بعض تحریراته في المسائل الأصوليه فوجدته من الاكابر»..

حجة الاسلام فضل الله در اجازه خود نوشته بود: فوجدته من اعاظم العلماء، واکابر الفضلا قادر على الترجيح والتعديل والنقص والابرام والتأويل»

حجة الاسلام شیخ محمد حسین مازندرانی نوشت: «اوردته و موارد الامتحان فوجدته فوق المامول».

در حین سفر ششم به عراق، علمای عراق او را لقب محقق هندی دادند و همیشه مداح او بودند، حتی سید اسماعیل صدر اجازه داده بود که از وی تقلید کنند.

در لكنهو مانند نجف و قم تعداد علمای بزرگ و طلاب فاضل خواهان برگزاری درس خارج بودند، چنان که شیخ رضا حسین تعلقه دار، نایب حاکم محلی با تشکیل جلسه ای از آقای محمد حسین تقاضای شروع درس خارج کرد و مولانا برای این کار آماده شد، اما آن طور که زمینه های مساعد برای درس خارج در نجف فراهم بود در لكنهو فراهم نبود، بنابراین درس بعد از مدتی تعطیل شد.

مولانا محمد حسین عالمی بسیار مقدس و نیز تارک دنیا و دارای هوش و استعداد فراوان و در قدرت بیان و تألیف یکتای زمان خود بود و به افراد بی بضاعت کمک می کرد تا آنجا که برای عروسی دختر فقیری تمام اشیاء و لوازم خانه اش را هدیه کرد.

رؤسای شهر پتنه او را برای نظارت وقف مرحومه امام باندی بیگم دعوت کردند اما بعد از چند سال آن جا را ترک کرد. وی از نظر خطابه و سخنرانی نظیر نداشت و چنان بود که در تجمع مردم، صدایش تا آخرین نفر می رسید و حتی مخالفان به او گرایش پیدا کردند. کلمات مناسب را بموقع و با زیبایی تمام و باوقار علمی بیان می کرد و در لكنهو، بمبئی و شهرهای متعدد در مجالس بزرگی شرکت داشت و سخنانش مورد پسند شیعه و سنی بود. در آن زمان سه نفر خطیب در لكنهو به نامهای زیر وجود داشتند: قاری محمد علی، کهف العلماء سیدبن حسن و مولوی محمد عباس مجن اما محقق هندی از همه آنان برتر بود.

مولانا مقبول احمد که یکی از خطبای معروف بود در مجلسی که در بیستم صفر برگزار شده بود شرکت داشت و نواب از محقق هندی نیز تقاضا کرد که سخنرانی کند مقبول احمد که فردی جوان و تازه شیعه شده بود سخنرانی پرشوری را آغاز کرد و بعد از آن محقق هندی بالای منبر رفت. او در ابتدای سخن چنان مردم را به خود جلب کرد که همگان حیران شدند و خطيب قبلی را فراموش کردند.

محقق هندی فردی فروتن و متواضع و برای تبلیغ کوشا بود. به شهرهای بزرگ هند سفرها کرد و مردم را به خود گرایش داد.

مولانا شخصی حاضرجواب، وسیع النظر و نترس و حافظ ناموس اسلام بود، وی با سنی، مسیحی و طبیعيون مناظره ها برگزار کرد و با وجود کارهای زیاد درس هم میداد و کتاب هم مینوشت چنان که بسیاری از کتابهای وی به صورت چاپی و غیر چاپی موجود هستند.

محقق هندی مولانا محمد حسین در ۲۸ ربیع الاول ۱۳۳۷ ه ق روز پنجشنبه در منزل اجدادی خود در محله دالمندي لكنهو وفات یافت و در باغ شیر جنگ به خاک سپرده شد.